ชาดก
คำว่า
ชาดก (जातक) มาจาก ภาษาบาลี
มีความหมายว่า “เกิด” คือเรื่องราวของพระพุทธเจ้า เมื่อครั้งที่เสวยพระชาติเป็นพระโพธิสัตว์
พระองค์เสวยพระชาติต่างๆ เป็นมนุษย์บ้าง อมนุษย์บ้าง เทวดาบ้าง สัตว์บ้าง
เมื่อพระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมแก่ผู้ใดจะทรงยกชาดก ซึ่งเป็นเรื่องที่อิงธรรมะมาเล่าเพื่อผู้ฟังจะได้เข้าใจง่าย
ชาดกเป็นเรื่องเล่าคล้ายนิทาน
บางครั้งจึงเรียกว่า นิทานชาดก
ประเภทของชาดก มี 2 ประเภท คือ
๑. นิบาตชาดก เป็นชาดกในพระไตรปิฎกมี ๕๐๐ เรื่อง แบ่งออกเป็นหมวดๆ ตามจำนวนคาถา
นับตั้งแต่ ๑ คาถาถึง ๘๐ คาถา
ชาดกที่มี ๑ คาถาเรียกว่า เอกนิบาตชาดก ๒ คาถาเรียกว่า ทุกนิบาตชาดก ๓ คาถาเรียกว่า ตักนิบาตชาดก ๔ คาถาเรียกว่า จตุคนิบาตชาดก ๕ คาถาเรียกว่า
ปัญจกนิบาตชาดก ชาดกที่มีเกิน ๘๐ คาถาขึ้นไปเรียกว่า มหานิบาตชาดก ซึ้งมี ๑๐ เรื่อง เรียก
ทศชาติ หรือ พระเจ้าสิบชาติ
๒. ปัญญาสชาดก เป็นชาดกที่แต่งขึ้นจากนิทานพื้นเมือง ไม่มีในพระไตรปิฎก หรือเรียกว่า
ชาดก นิบาตมี ๕๐ เรื่อง
พระภิกษุชาวเชียงใหม่แต่งขึ้นเมื่อประมาณพ.ศ. ๒๐๐๐-๒๒๐๐ เป็นภาษามคธ
โดยเลียนแบบนิบาตชาดก
ครั้นเมื่อพ.ศ.๒๔๔-๒๔๔๘
พระบรมวงศ์เธอกรมพระสมมตอมรพันธ์ ดำรงตำแหน่งองค์สภานายก หอพระสมุดสำหรับพระนคร ได้ทรงแปลเป็นภาษาไทย เรื่องปัญญสชาดกจึงแพร่หลาย
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น